Ομιλία του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Έργων κ. Στράτου Σιμόπουλου στην ημερίδα με θέμα «Σύγχρονες υποδομές ενάντια στον κοινωνικό αποκλεισμό», που διοργάνωσε ο Σύλλογος Συνδρόμου Down Ελλάδος, με την υποστήριξη της «Αττικό Μετρό Α.Ε.», την Τετάρτη 4 Δεκεμβρίου 2013, στο ξενοδοχείο «Porto Palace», στη Θεσσαλονίκη.
Κυρίες και Κύριοι,
Σε συνθήκες κρίσης αναζητούμε την πολιτική εκείνη που θα μας επιτρέψει να αυξήσουμε την παραγωγικότητα, να επιτύχουμε δηλαδή όσο το δυνατόν περισσότερο έργο με το μικρότερο δυνατόν κόστος. Με δεδομένη την ανάγκη αυτή,δυστυχώς, πολλές φορές παραβλέπουμε πολιτικές που βελτιώνουν την προσωπική και την κοινωνική ζωή των συνανθρώπων μας.
Στην κατηγορία αυτή ανήκουν και οι πολιτικές κοινωνικής ενσωμάτωσης των Ατόμων με Αναπηρία, οι οποίες έμειναν σε σημαντικό βαθμό στα χαρτιά, παρά και τις κατά καιρούς δεσμεύσεις της χώρας, ως κράτους- μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Άλλωστε, τα τελευταία χρόνια η «κοινωνική προσέγγιση» της αναπηρίας, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, εξετάζει το θέμα ως πρόβλημα που δημιουργεί η ίδια η κοινωνία και κατά συνέπεια, ως πρόβλημα πλήρους ένταξης σ’ αυτήν. Μια τέτοια προσέγγιση υποστηρίζει ότι τα προβλήματα,τα οποία συνοδεύουν την αναπηρία είναι συνέπεια της αδυναμίας της κοινωνίας να λάβει υπόψη της τις ανάγκες των ατόμων με αναπηρία και να σχεδιάσει ανάλογες υποδομές.
Είναι, λοιπόν αναγκαίο να εισάγουμε πλέον τη διάσταση της προσβασιμότητας σε κάθε πρότυπο σχεδιασμού, στηριζόμενοι στο τρίπτυχο: κτιριακές υποδομές, εξωτερικοί χώροι και μεταφορές.
Στη Γενική Γραμματεία Δημοσίων Έργων παίρνουμε υπόψη μας όλα τα προηγούμενα, πιστεύοντας παράλληλα ότι οι πολιτικές κοινωνικής ενσωμάτωσης των ΑμεΑ αντανακλούν και το πολιτισμικό επίπεδο της χώρας.
Έτσι, σχεδιάζουμε την υλοποίηση υποδομών φιλικών στα άτομα με Αναπηρία, με σύγχρονες προδιαγραφές.
Στην κατεύθυνση αυτή, ένα παράδειγμα αποτελεί το μετρό της Αθήνας και το υπό κατασκευή μετρό της Θεσσαλονίκης, τα οποία έρχονται να αναπληρώσουν το κενό σε προσβάσιμα μέσα μαζικής μεταφοράς στην Ελλάδα.
Αν και πρόκειται για συγκοινωνιακό έργο, το μετρό συμβάλλει σημαντικά στην κοινωνική ενσωμάτωση των Ατόμων με Αναπηρία,επιτρέποντάς τους να κινούνται ανεμπόδιστα στο σύνολο σχεδόν του αστικού ιστού των δύο πόλεων. Τόσο οι σταθμοί όσο και οι συρμοί είναι απολύτως φιλικοί στην εξυπηρέτηση Ατόμων με Αναπηρία.
Αν και οι προβλέψεις για τις διευκολύνσεις δεν περιλαμβανόταν στο αρχικό αντικείμενο της σύμβασης, η ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ Α.Ε. και το Υπουργείο Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων θεώρησαν ότι ήταν απολύτως αναγκαίο να περιληφθούν οι διευκολύνσεις στο αντικείμενο του έργου και προέβησαν στις απαραίτητες ενέργειες, ώστε να εξασφαλισθεί η ενσωμάτωσή τους στο σύστημα,ενισχύοντας την κοινωνική υπόσταση του έργου. Πρόκειται για μια χαρακτηριστική περίπτωση, όπου η πολιτική κάνει υπερβάσεις.
Μέσα από μια σειρά από διευκολύνσεις, τα άτομα με Αναπηρία μπορούν να χρησιμοποιούν σήμερα το μετρό στην Αθήνα και να βελτιώσουν τις ευκαιρίες για εργασία, εκπαίδευση και ψυχαγωγία. Στο πλαίσιο αυτό,πινακίδες και γραφικές παραστάσεις με πιο ευανάγνωστα στοιχεία, όπως και πίνακες και γραφικές παραστάσεις που δείχνουν τις προσφερόμενες διευκολύνσεις επιτρέπουν τη χρήση του μετρό και από άτομα με σύνδρομο Down.
Ανάμεσα στους επιβάτες των συρμών περιλαμβάνονται άνθρωποι όλων των ηλικιών και ʼάτομα με Αναπηρία χωρίς διακρίσεις.
Ασφαλώς, το παράδειγμα του μετρό της Αθήνας αποτελεί τον οδικό χάρτη και για την κατασκευή του μετρό της Θεσσαλονίκης.
Κυρίες και Κύριοι,
Οι κατάλληλες υποδομές επιτρέπουν σήμερα εκτός από την μετακίνηση και την πρόσβαση των Ατόμων με Αναπηρία στο αγαθό της μάθησης.Εκπαιδευτικές ευκαιρίες προσφέρονται μέσα από σύγχρονες υποδομές, τις οποίες κατασκευάζει ο Οργανισμός Σχολικών Κτιρίων. Οι προδιαγραφές του ΟΣΚ στην κατασκευή σχολικών μονάδων για ΑμεΑ συμβαδίζουν με τις μαθησιακές τους ανάγκες,αλλά και τις σύγχρονες παιδαγωγικές μεθόδους.
Για το λόγο αυτό, η ΟΣΚ ΑΕ όχι μόνο κατασκευάζει, αλλά και εξοπλίζει τα διδακτήρια για ΑμεΑ με τα κατάλληλα είδη. (Ειδικό θρανίο,Ειδικό κάθισμα, Ορθοστάτης, Περιπατητήρας (Rolator) εμπρόσθιος, Περιπατητήρας(Rolator) οπισθίας, Αναπηρικό αμαξίδιο).
Επιπλέον, ο σχεδιασμός σχολικών υποδομών για άτομα με Αναπηρίες γίνεται με βάση το είδος αναπηρίας του μαθητικού δυναμικού, με αποτέλεσμα να προσαρμόζονται κατασκευαστικά οι σχολικές υποδομές στις εκάστοτε ανάγκες. Έτσι, οι προδιαγραφές για τα Ειδικά Σχολεία ποικίλουν ανάλογα με τον αν πρόκειται για:
– άτομα με δυσκολία στην κίνηση
– άτομα με δυσκολία στην όραση
– άτομα με δυσκολία στην ακοή
– άτομα με δυσκολία στην αντίληψη και την επικοινωνία
Ειδικά, τα διδακτήρια για άτομα με δυσκολία στην αντίληψη και την επικοινωνία πρέπει να είναι απλά, λιτά, να μην έχουν μεγάλους διαδρόμους (σε μήκος) και οι χώροι τους να είναι όσο πιο συγκεντρωμένοι γίνεται. Διαφορετικά μπορεί να τους δημιουργηθούν φοβίες εγκατάλειψης και να έχουν βίαιες αντιδράσεις.
Όλες αυτές οι προδιαγραφές αποτελούν αντικείμενο εργασίαςτης ΟΣΚ ΑΕ, που τις επικαιροποιεί διαρκώς με στόχο την καλύτερηδυνατή διδακτική εμπειρία των μαθητών με αναπηρία.
Επιπλέον, προσβάσιμες για τα ʼάτομα με Αναπηρία είναι σχεδόν όλες οι σχεδιαζόμενες δημόσιες κτιριακές υποδομές, όπως νοσοκομειακά και σωφρονιστικά ιδρύματα, αλλά και τα κατά τόπους δικαστικά μέγαρα, καθώς τόσο η ΔΕΠΑΝΟΜ όσο και η Θέμις Κατασκευαστική ενσωματώνουν στο μελετητικό τους αντικείμενο τους ισχύοντες κανονισμούς αναφορικά με την προσβασιμότητα των κτιρίων.
Εκτός από τις κτιριακές υποδομές, προσβάσιμες υποδομές για τα άτομα με Αναπηρία προκύπτουν και μέσα από ένα πολύ μεγάλο φάσμα έργων,τα οποία με τη σειρά τους ενσωματώνουν αντίστοιχες προδιαγραφές.
Έτσι, τόσο στον Κύριο Οδικό άξονα όσο και στους Κάθετους άξονες της Εγνατίας Οδού (αν και πρόκειται για έργα υποδομής εκτός αστικού περιβάλλοντος) κατά τη μελέτη / κατασκευή τους, λαμβάνεται ειδική μέριμνα για τα άτομα με Αναπηρία.
Στα πλαίσια της κατασκευής των οδικών αξόνων, σε έργα οδοποιίας σε αστικές περιοχές λαμβάνεται υπόψη το πλάτος των πεζοδρομίων, ενώ τοποθετούνται ειδικά πλακάκια ειδικά πλακίδια όδευσης τυφλών. Στις πεζογέφυρες υπάρχουν ανελκυστήρες και ράμπες, ενώ σ
