Στον σύγχρονο κόσμο, στον οποίο οι φυσικές καταστροφές, οι κοινωνικές ανισότητες και οι τεχνολογικές εξελίξεις συμβαδίζουν με ιλιγγιώδεις ρυθμούς, Η διάσωση δεν μπορεί να παραμένει στατική. Αντιθέτως, οφείλει να εξελίσσεται και να προσαρμόζεται, αγκαλιάζοντας την καινοτομία όχι μόνο ως τεχνολογικό εργαλείο, αλλά και ως τρόπο σκέψης και δράσης.

Σήμερα περισσότερο από ποτέ, η σύνδεση ανάμεσα στην καινοτομία και τη διάσωση αναδεικνύεται ως μια από τις πιο ελπιδοφόρες απαντήσεις στις προκλήσεις της εποχής μας.

Ο Ερυθρός Σταυρός αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της νέας πραγματικότητας. Με ιστορία 160 ετών και παρουσία σε περισσότερες από 190 χώρες, ο οργανισμός δεν επαναπαύεται στη φήμη του. Αντιθέτως, επενδύει συνεχώς σε τεχνολογικές λύσεις και συνεργάζεται με κολοσσούς όπως η Microsoft και η Amazon Web Services, για να βελτιώσει την ανταπόκρισή του σε κρίσεις.

Μέσω της τεχνητής νοημοσύνης και της ανάλυσης δορυφορικών εικόνων, οι διασώστες πολλών οργανώσεων έχουν πλέον τη δυνατότητα να γνωρίζουν σε πραγματικό χρόνο πού βρίσκονται οι περιοχές που έχουν πληγεί περισσότερο από μια φυσική καταστροφή. Μια διαδικασία που παλαιότερα απαιτούσε μέρες, σήμερα ολοκληρώνεται μέσα σε ώρες — σώζοντας ζωές και πολύτιμο χρόνο.

Επίσης, ορισμένες ομάδες πολιτικής προστασίας και εθελοντικής διάσωσης στην Ελλάδα αξιοποιούν drones με θερμικές κάμερες για αναζήτηση αγνοουμένων ή έλεγχο περιοχών μετά από φυσικές καταστροφές. Η τεχνολογία αυτή μειώνει τον κίνδυνο για τους διασώστες και αυξάνει την ακρίβεια των επιχειρήσεων.

Μάλιστα, στον τομέα του εθελοντισμού ειδική αναφορά θα πρέπει να γίνει στο Be My Eyes, μια δωρεάν εφαρμογή για κινητά. Σκοπός της είναι να βοηθήσει άτομα με προβλήματα όρασης να εκτελούν καθημερινές δραστηριότητες μέσω ζωντανών βιντεοκλήσεων με εθελοντές π.χ. να διαβάσουν ετικέτες, να εντοπίσουν αντικείμενα. Η εφαρμογή είναι διαθέσιμη σε πάνω από 180 γλώσσες και χρησιμοποιείται από περισσότερους από 750.000 χρήστες με προβλήματα όρασης σε περισσότερες από 150 χώρες.

Στην ίδια κατεύθυνση κινείται και το Online Volunteering Service, μια ψηφιακή πλατφόρμα του προγράμματος εθελοντών του ΟΗΕ, που επιτρέπει σε ανθρώπους από όλο τον κόσμο να συμμετέχουν εξ αποστάσεως σε ανθρωπιστικά και αναπτυξιακά έργα, χωρίς να απαιτείται φυσική παρουσία.

Ιδρύθηκε για να ενισχύσει τη συμμετοχικότητα και να επιτρέψει σε ανθρώπους με διαφορετικά υπόβαθρα, δεξιότητες και δυνατότητες μετακίνησης, να προσφέρουν από το σπίτι τους.

Η καινοτομία, όμως, δεν περιορίζεται μόνο στη χρήση αλγορίθμων ή δεδομένων. Επεκτείνεται και στην πρόληψη, στον σχεδιασμό μοντέλων κλιματικής πρόβλεψης που επιτρέπουν την έγκαιρη προετοιμασία των κοινοτήτων για πυρκαγιές, πλημμύρες ή σεισμούς.

Η τεχνολογία, σε αυτή την περίπτωση, λειτουργεί ως επιταχυντής ανθρωπιστικής δράσης και όχι ως αυτοσκοπός. Αυτό που παραμένει αναντικατάστατο είναι ο ανθρώπινος παράγοντας: ο διασώστης.

Η σύγχρονη εποχή απαιτεί να συνδυάζουμε την παραδοσιακή διάθεση προσφοράς με τα πιο σύγχρονα μέσα.

Η τεχνολογία δεν αντικαθιστά τον εθελοντή-διασώστη. Τον ενδυναμώνει. Επιτρέπει την επικέντρωση στην ουσία, στη φροντίδα του άλλου, στην ταχύτητα της αντίδρασης, στην αμεσότητα της ενσυναίσθησης.

Όπως εύστοχα είπε ο Μαχάτμα Γκάντι, «γίνε η αλλαγή που θέλεις να δεις στον κόσμο». Και αυτή η αλλαγή, στις μέρες μας, δεν μπορεί παρά να είναι καινοτόμα, συλλογική και ανθρώπινη. Ο διασώστης που χρησιμοποιεί την τεχνολογία γίνεται φορέας μιας νέας εποχής, πιο δίκαιης, πιο έτοιμης και πιο ελπιδοφόρας.

*Στράτος Σιμόπουλος

Πρόεδρος Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Έρευνας και Τεχνολογίας

Ηλεκτρολόγος Μηχανικός

Βουλευτής Α’ Θεσσαλονίκης, ΝΔ