Ευχαριστώ πολύ για την πρόσκληση να απευθύνω χαιρετισμό στη σημερινή ημερίδα.

Στην εποχή της κλιματικής κρίσης και της αστικοποίησης, οι Λύσεις Βασισμένες στη Φύση (Nature-Based Solutions – NBS) αποτελούν μια βιώσιμη απάντηση στις περιβαλλοντικές και κοινωνικές προκλήσεις.

Πρόκειται για έναν κρίσιμο και καινοτόμο άξονα για την επιστήμη και την τεχνολογία, ειδικά μπροστά στις προκλήσεις που αναδύονται από την κλιματική αλλαγή καθώς και την ανάγκη αποδοτικότερης διαχείρισης των διαθέσιμων πόρων.

Η Τεχνητή Νοημοσύνη μπορεί να βοηθήσει στην ανάπτυξη ευρηματικών λύσεων, ειδικά σε διεπιστημονικά πεδία, μέσα από την αποδεδειγμένη ικανότητα να βρίσκει συνδέσεις και εξαρτήσεις παραμέτρων, που οδηγούν σε νέες ερευνητικές κατευθύνσεις και καινοτόμες εφαρμογές

Η κατανόηση και η αξιοποίηση των «φυσικών μηχανισμών» δεν αποτελεί μια περιβαλλοντική προσέγγιση, αλλά μια ολιστική στρατηγική που αναγνωρίζει τη φύση ως ενεργό υποδομή και δυναμικό συνεργάτη στον σχεδιασμό βιώσιμων, ανθεκτικών και ευφυών περιβαλλόντων.

Η συμβολή της Αρχιτεκτονικής – ως επιστήμης του χώρου και της ανθρώπινης εμπειρίας – συναντά πλέον τη δύναμη της Τεχνητής Νοημοσύνης – ως εργαλείου ανάλυσης, προσομοίωσης και βελτιστοποίησης, ώστε να προτείνει νέες λύσεις που ανοίγουν νέους δρόμους για την εξέλιξη του κτισμένου περιβάλλοντος.

Δημιουργείται έτσι ένα γόνιμο έδαφος για την ανάπτυξη υπολογιστικά υποστηριζόμενων συστημάτων σχεδιασμού, ικανών να αναλύουν χωρικά και περιβαλλοντικά δεδομένα, να προσομοιώνουν πολύπλοκες αλληλεπιδράσεις μεταξύ ανθρώπου και οικοσυστήματος, και να υποστηρίζουν λήψη αποφάσεων για τον σχεδιασμό.

Η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να αναλύει μεγάλα σύνολα δεδομένων περιβαλλοντικών και κοινωνικών μεταβλητών, προβλέποντας τις επιπτώσεις κλιματικών φαινομένων και υποστηρίζοντας αποφάσεις σχεδιασμού που ευνοούν την ανθεκτικότητα και την αναγέννηση του οικοσυστήματος.

Παράλληλα, η αρχιτεκτονική οφείλει να επαναπροσδιορίσει τον ρόλο της: από το χτίσιμο τεχνητών υποδομών προς τη δημιουργία χωρικών λύσεων που συνεργάζονται με τη φύση και ενισχύουν τη βιοποικιλότητα.

Ένα παράδειγμα αυτής της συνεργασίας είναι ο σχεδιασμός πράσινων υποδομών με χρήση αλγορίθμων ΤΝ που λαμβάνουν υπόψη μικροκλιματικά δεδομένα, χωρικές χρήσεις και ροές νερού.

Τα μοντέλα μηχανικής μάθησης μπορούν να συμβάλλουν στον εντοπισμό βέλτιστων τοποθεσιών για φυτεύσεις, φυσικά φίλτρα απορροής και οικολογικούς διαδρόμους.

Ο διάλογος μεταξύ ΤΝ και αρχιτεκτονικής δεν είναι τεχνολογικός μόνο, αλλά βαθύτατα ανθρωποκεντρικός.

Αφορά στον επαναπροσδιορισμό της σχέσης μας με τη φύση, στην ενσωμάτωση της γνώσης των οικοσυστημάτων στον σχεδιασμό του αστικού περιβάλλοντος και στην ανάδειξη της καινοτομίας ως εργαλείου για ένα βιώσιμο μέλλον.

Όσον αφορά την αυριανή ημερίδα θα ήθελα να τονίσω ότι ο σχεδιασμός φιλικών, προσβάσιμων και συμπεριληπτικών χώρων αποτελεί βασικό πυλώνα μιας κοινωνίας που σέβεται τη διαφορετικότητα και προάγει την ισότητα.

Δεν αφορά μόνο άτομα με αναπηρία, αλλά όλους όσοι ενδέχεται να αντιμετωπίζουν εμπόδια στη χρήση ενός χώρου – ηλικιωμένους, γονείς με καροτσάκια, ανθρώπους διαφορετικών πολιτισμικών και κοινωνικών υποβάθρων. Μέσα από αρχές καθολικού σχεδιασμού και συμμετοχικές διαδικασίες, δημιουργούνται περιβάλλοντα που ενισχύουν τη συμμετοχή, την ασφάλεια και την ανεξαρτησία.

Ιδιαίτερη αναφορά πρέπει να γίνει και στα άτομα με αυτισμό τα οποία αναζητούν ένα περιβάλλον που να ενσωματώνεται στην δική τους ψυχοσύνθεση δημιουργώντας μια αισθητηριακή ισορροπία.

Έτσι δημιουργούνται χώροι μέσα στο σπίτι στους οποίους μπορούν να συνυπάρξουν αρμονικά, δίχως να κινδυνεύουν από αισθητηριακή υπερφόρτωση, εξαιτίας της υπερανάπτυξης των αισθητήριων οργάνων που διαθέτουν.

Η συμπερίληψη στον σχεδιασμό δεν είναι πολυτέλεια· είναι προϋπόθεση για ένα δίκαιο και βιώσιμο μέλλον για όλους.

Ως πρόεδρος της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Έρευνας και Τεχνολογίας της Βουλής εύχομαι καλή επιτυχία στις εργασίες της ημερίδας.