Η χρηματοπιστωτική κρίση της προηγούμενης δεκαετίας είχε ως αποτέλεσμα την ραγδαία αύξηση των κόκκινων δανείων. Μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που κλήθηκε να αντιμετωπίσει η κυβέρνηση της ΝΔ, όταν το 2019 ανέλαβε την εξουσία, ήταν ακριβώς αυτό το πρόβλημα.
Εντελώς υποκριτικά ο ΣΥΡΙΖΑ αντιδρά, σήμερα, στην πώληση των κόκκινων δανείων στις εταιρείες διαχείρισης (servicers) τη στιγμή που η συγκεκριμένη πρακτική νομοθετήθηκε επί της διακυβέρνησής του, ως αποτέλεσμα του τρίτου αχρείαστου μνημονίου. Μάλιστα, η τότε νομοθετική ρύθμιση δεν περιελάμβανε κανένα απολύτως μέτρο για την προστασία των ευάλωτων δανειοληπτών. Τα μόνα μέτρα που είχαν ληφθεί αφορούσαν το πλαίσιο λειτουργίας των εταιρειών διαχείρισης (servicers) χωρίς, όμως, μετοχικούς περιορισμούς. Μόνοι περιορισμοί ήταν, να μην έχουν οι servicers έδρα σε φορολογικούς παραδείσους και να διαθέτουν υποκατάστημα στην Ελλάδα. Ωστόσο, η απουσία των αναγκαίων μέτρων είχε ως αποτέλεσμα servicers, τράπεζες και funds να έχουν σε έναν μεγάλο βαθμό το ίδιο μετοχικό καθεστώς. Γιάννης, λοιπόν, κερνάει και Γιάννης πίνει. Στόχος των servicers, των funds δηλαδή, είναι η όσο το δυνατόν πιο γρήγορη ρευστοποίηση των δανείων και όχι οι μακροπρόθεσμες ρυθμίσεις. Ο πρόσφατα ψηφισθείς νόμος αποτελεί ένα σημείο εκκίνησης για την ανακούφιση των ευάλωτων οφειλετών και την εξασφάλιση της διαφάνειας της λειτουργίας των εταιρειών διαχείρισης.
Προς την κατεύθυνση αυτή κινείται και η καινοτόμα πρόταση που κατέθεσα από το βήμα της Βουλής κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου με τίτλο «Δάνεια: Διαφάνεια, ανταγωνισμός, προστασία των ευάλωτων – Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2021/2167, επανεισαγωγή του προγράμματος «ΗΡΑΚΛΗΣ» και άλλες επείγουσες διατάξεις». Πιο συγκεκριμένα, πρότεινα να θεσπιστεί θεσμικά επίσημα η έννοια του ευάλωτου επαγγελματία – επιχείρησης. Σύμφωνα με την πρότασή μου όσοι επαγγελματίες ή επιχειρήσεις έχουν ρυθμισμένες τις οφειλές τους προς το δημόσιο, δεν οφείλουν στο προσωπικό τους, έχουν κόκκινα δάνεια αλλά παρ’ όλα αυτά είναι βιώσιμες με βάση οικονομικούς δείκτες που θα καθοριστούν από το Υπουργείο Οικονομικών, θα πρέπει να ενταχθούν σε μία ομάδα ευάλωτων επαγγελματιών. Η πρόταση αφορά δάνεια που είναι ήδη κόκκινα και περιλαμβάνει επαγγελματίες με τζίρο μέχρι συγκεκριμένο ύψος. Κατ’ αντιστοιχία με ότι συμβαίνει με τα ευάλωτα νοικοκυριά, οι servicers θα υποχρεούνται να αποδεχθούν τις ρυθμίσεις του εξωδικαστικού μηχανισμού όπως αυτές υπολογίζονται αυτόματα από τον αλγόριθμο.
Επίσης πρότεινα τη διεύρυνση της υποχρεωτικότητας του εξωδικαστικού συμβιβασμού προς όφελος πάντα των δανειοληπτών με την αύξηση του ορίου εισοδήματος στην έννοια του ευάλωτου. Αυτή η διεύρυνση θα αφορά μόνο την έννοια του ευάλωτου για τα κόκκινα δάνεια και όχι για τα επιδόματα.
Και οι δύο παραπάνω προτάσεις μου κινούνται στην κατεύθυνση της ανακούφισης των ευάλωτων ανεξάρτητα αν πρόκειται για νοικοκυριά ή για επιχειρήσεις και επιχειρηματίες.